Control Techniques & Leroy-Somer verbeteren concurrentiekracht van de Nederlandse visserij

Control Techniques en Leroy-Somer hebben bijgedragen aan de bouw van een nieuw type kotter, de MDV-1 “Immanuel”. Dit project wordt gezien wordt als een mijlpaal binnen de verduurzaming van de visserij-industrie.

De oplossing bestaat uit een aantal Unidrive M frequentieregelaars, motoren, transformatoren, remweerstanden, gelijkrichter units en generatoren.

De voor de Stichting Masterplan Duurzame Visserij (MDV) ontworpen MDV-1 “Immanuel” is een in Nederland gebouwde kotter van 30,2 x 8,6 meter die vist met een twinrig en een twinrig-puls vistuig, dat minder schade aan de bodem toebrengt. Naast de innovatie in het vistuig onderscheidt deze kotter zich door besparingen van wel 80% in zowel brandstofverbruik als emissies (CO2/NOx).

De taak van MDV, die in 2012 is opgericht om innovatie te stimuleren in de Nederlandse visserijsector, is om daar waar mogelijk efficiëntieverbeteringen te vinden. Dat geldt dus ook voor het voortstuwingssysteem, dat op de MDV-1 “Immanuel” diesel-elektrisch is en voorzien is van een variabele snelheid generator en op gelijkstroom loopt.

Dit ontwerp biedt de mogelijkheid om de generator zeer efficiënt te laten werken bij snelheden van 800 tot 1200 rpm. Hierdoor volstaat het om de boot uit te rusten met twee generatoren (één in bedrijf) in plaats van drie bij wisselstroom (waar er normaal twee in werking zouden zijn). De grote generator (500 kW) wordt gebruikt voor het varen en het vissen, terwijl de kleinere (117 kW) vooral bedoeld is voor noodgevallen, om de boot, met lagere snelheden, naar de haven terug te brengen.

Het systeem maakt bovendien gebruik van een 400 kW watergekoelde permanent-magneetmotor (120 rpm) voor aandrijving van de hoofdschroef. Dit in plaats van een conventionele dieselmotor. Naast een hoger rendement levert dit ook een fikse ruimtebesparing op omdat er geen inline-gemonteerde tandwielkast met overbrenging nodig is.

Het feit dat schokbelastingen elektrisch kunnen worden geabsorbeerd door de motor controller maakt de generator stabieler en meer energie-efficiënt, wat zich vertaalt in minder motorgeluid, minder trillingen en vrijwel geen te verrichten onderhoudswerkzaamheden.

Vier Control Techniques Unidrive M frequentieregelaars werken in een tandem opstelling met de propulsiemotor. Soortgelijke eenheden worden ingezet voor de aandrijving van de roterende transformator, de hydraulische pomp, de spoelpomp, het ventilatiesysteem van de machinekamer en het koelsysteem voor de gevangen vis. Twee frequentieregelaar zijn er nodig voor de aandrijving van de lieren die worden gebruikt bij het vissen met een pulskor. Die lieren moeten voorzichtig, met een constante kracht kabels met de elektrodes af laten zakken en weer intrekken zonder dat ze breken, maar daarbij wel compenseren voor de variabele deining.

Andere geleverde producten zijn een Leroy-Somer roterende omvormer voor het elektrische systeem op het schip, een remweerstand voor het energiesysteem, gelijkrichter units voor de gemeenschappelijke DC-bus, een 12-pulsige transformator die geschikt is voor variabele frequenties en Leroy-Somer hoofd- en hulpgeneratoren.

Naast levering van de aandrijfcomponenten zorgden Control Techniques en Leroy-Somer ook voor engineering, documentatie en testen van de bedieningssoftware van de aandrijvingen en de training voor het werken met deze software. Het betreft hier niet alleen software voor de besturing vanuit de PLC, maar ook applicatiesoftware voor het beheer van de frequentieregelaars van de propulsiemotor en de roterende omvormer.

Om de harmonische stroomvervorming te verminderen adviseerden de technici van Leroy-Somer het gebruik van een elektrisch systeem waarin een 12-pulsige scheidingstrafo is toegepast. Het schakelen van controllers en generatoren staat garant voor een veelomvattend redundant systeem dat niet interfereert met het elektrisch systeem op het schip en dus ook niet van nadelige invloed kan zijn op de instrumentatie.

De bouw van de kotter verliep geheel volgens plan en de MDV-1 is op de geplande datum te water gelaten. Na acht maanden vissen laat het schip, dat is ontworpen voor het duurzaam bevissen van schol en tong, en capaciteit heeft voor 850 kisten vis, goede cijfers zien. Belangrijk hierbij is dat de systemen om het energieverbruik te regelen en monitoren zo goed werken dat de MDV-1 zelfs bij hoge olieprijzen rendabel is.

  Meer weten…