FAULHABER stappenmotoren voor nauwkeurige weergave in de cockpit
Stappenmotoren van FAULHABER vertalen de elektronische signalen van de boordcomputer naar de wijzers op het dashboard.
Er zijn sportwagens, en dan is er Bugatti: de basis is al uitzonderlijk, en vervolgens gaat het merk voor werkelijk ieder detail tot het uiterste. Voor het komende luxemodel Tourbillon koos Bugatti een extra speciaal design voor het display. Achter het stuur bevindt zich geen digitale weergave, maar een origineel Zwitsers uurwerk. Het dashboard van de nieuwe hypercar zit vol met hoogwaardige mechanica uit van Concepto, dat de uurwerken creëert voor de meest vooraanstaande horlogemerken ter wereld. Stappenmotoren van FAULHABER vertalen de elektronische signalen van de boordcomputer naar de wijzers op het dashboard.
Het is niet eenvoudig om de Bugatti Tourbillon te beschrijven, zonder in clichés te vervallen. “Adembenemend ontwerp” en “compromisloze technologie” dekken de lading simpelweg niet. Alle aspecten van deze auto zijn extreem: hij heeft een topsnelheid van 446 km/u en gaat 0 tot 200 in 5 seconden. En met 3,8 miljoen euro voor het “basismodel” is ook de prijs een overtreffende trap.
De aandrijflijn voor het nieuwe model, dat in 2026 op de markt moet komen, is volledig herzien. De kracht van de Tourbillon is gebaseerd op een complex systeem van elektromotoren, een V16 atmosferische-drukmotor en de nieuwste transmissie met dubbele koppeling voor acht versnellingen. Bugatti: “We wilden absoluut dat deze auto het pure, onvervalste analoge gevoel van een verbrandingsmotor zou leveren, maar met de flexibiliteit en extra mogelijkheden van elektromotoren.”
De absolute top van de horlogerie
Het Franse “tourbillon” betekent wervelwind, wat een passende naam is voor deze unieke auto. Maar de naam verwijst ook naar een uitvinding van Abraham Louis Breguet, één van de grote namen in de wereld van de haute horlogerie. Breguet leerde horloges maken in het Zwitserland van de 18e eeuw, voordat hij naar Frankrijk verhuisde. Ook de Italiaan Ettore Bugatti vestigde zich in 1909 Frankrijk, in de Alsace. Tot op de dag van vandaag worden de legendarische Bugatti's hier geproduceerd.
De tourbillon van Breguet is een bijzonder complex en delicaat mechanisme, dat de uitwerking compenseert van zwaartekracht op de nauwkeurigheid van zakhorloges en polshorloges. Deze meesterstukken van de precisietechnologie worden momenteel voornamelijk gemaakt in La Chaux-de-Fonds, onder andere bij Concepto. Valérien Jaquet, die het bedrijf oprichtte in 2006, is een bewonderaar van Breguet en ook zelf een bijzondere horlogemaker. In nog geen 20 jaar heeft hij Concepto opgebouwd tot één van de meest belangrijke leveranciers van uurwerken voor de grote horlogemerken. Het bedrijf heeft onder andere het dunste mechanische horloge ter wereld op zijn naam staan, met een dikte van slechts 1,70 mm. Naast de tourbillon levert Concepto ook uurwerken met alle denkbare complicaties.
Toen Bugatti besloot om een mechanisch display te maken voor zijn nieuwste model, was Concepto de logische keuze voor de benodigde technologie. De auto heeft ook een uitvouwbaar digitaal display in de middenconsole, met alle functies die de eigenaar mag verwachten van een moderne auto. Maar de snelheidsmeter direct voor de rijder moest werkelijk uitzonderlijk worden.
Dimensionele sprong en nieuw elektronisch terrein
Guillaume Tripet leidt het Bugatti-project bij Concepto. Hij licht toe: “Bugatti wilde niet alleen dat het display eruit zou zien als een luxe Zwitsers horloge, maar ook dat het binnenin dezelfde soort mechanica zou gebruiken. Op basis van dat idee hebben we een concept opgezet met een groot rond display in het midden, met links en rechts twee kleinere satellietdisplays. Het doet denken aan een klassiek polshorloge met meerdere complicaties, alleen hier gaat het niet om een stopwatch of een maanfase, maar om de centrale voertuiggegevens. En ook de fijne mechanica achter de wijzers komt tot uiting.”
Het complexe uurwerk bestaat uit 600 componenten, die allemaal vanaf nul moesten worden ontwerpen. Concepto produceert ook bureauklokken en grotere uurwerken, maar het display voor de Bugatti Tourbillon vereiste componenten die 80% groter waren. Hiervoor moesten de productiemachines van het bedrijf worden aangepast, zonder concessies aan de gebruikelijke precisie.
Een andere uitdaging was de integratie: de mechanica van het uurwerk moesten uiteindelijk samenwerken met de boordcomputer en de elektromotoren van de Bugatti. Elektronische sensoren registreren gegevens over de aandrijflijn, het brandstofniveau en de accu's, om deze vervolgens door te sturen aan de centrale boordcomputer. Om informatie uit elektronische signalen weer te geven op een mechanisch display, is eerst een vertaling vereist. Deze omzetting wordt geleverd door acht stappenmotoren van FAULHABER stappenmotoren, die ook in Chaux-de-Fonds worden geproduceerd. De motoren zetten de elektronische signalen direct om in nauwkeurig getelde motorstappen, die vervolgens de wijzers van het uurwerk in beweging zetten.
Extreem hittebestendig en razendsnel
De kracht van alle FAULHABER stappenmotoren zit hem in de exacte omzetting van de besturingssignalen in extreem nauwkeurige bewegingen. Maar voor dit project golden nog extra vereisten en criteria voor de selectie van de juiste miniatuurmotoren. Het elektromechanische display bevindt zich vrijwel zwevend boven de stuurkolom en is bijzonder ondiep. Dat betekent dat er naast alle complexe mechanica maar weinig ruimte overblijft voor de acht stappenmotoren. De keus viel uiteindelijk op de modellen AM0820 en AM1020, met diameters van 8 en 10 millimeter.
Iedere motor beweegt één wijzer. Dat betekent dat het linker satellietdisplay met zijn vier weergave-elementen vier motoren bevat. Deze vier motoren zijn uitsluitend via een wormwiel verbonden met de wijzers. De andere motoren hebben een complexere transmissie, die zichtbaar is voor de rijder door het saffierglas van het display. Deze component heeft FAULHABER speciaal ontworpen voor deze toepassing, net als de motoraansturing die de meetsignalen omzet in bewegingen van de wijzer, of die een stabiele positie vasthoudt als de meetwaarden niet veranderen.
Guillaume Tripet licht toe: “Het display moet onder alle omstandigheden goed leesbaar zijn, dus we hebben talloze LED's ingebouwd in het cluster. Door zijn prominente positie staat het ook bloot aan direct zonlicht en daarmee ook aan hoge temperaturen, vooral omdat er door de beperkte inbouwruimte maar één ventilatieopening is. Aan de andere kant moeten de motoren van het uurwerk ook direct werken als de auto wordt gestart bij temperaturen onder nul. Een startvertraging is geen optie, en ze moeten direct relatief grote lasten bewegen voor hun formaat, gedurende lange tijd en zonder prestatieverlies.
De FAULHABER-motoren in de Bugatti Tourbillon werken in een temperatuurbereik van –30 tot +120 °C. Ook leveren ze de nauwkeurigheid en reactietijd die de technici van Concepto zochten. Vergelijkbare producten zouden dit soort prestaties alleen kunnen leveren met veel grotere motoren. In de preproductie hebben de motoren al bewezen dat ze foutloos werken in het cluster, en ze hebben ook al verschillende tests doorstaan, onder andere met een trillingstest. Guillaume Tripet: “We zijn het systeem nu aan het perfectioneren, zodat de nieuwste hypercar op tijd kan worden geleverd met dit uitzonderlijke display.”
www.faulhaber.com
