Stijging van het aantal seinvoorbijrijdingen op het spoornet, maar daling van het aantal potentieel gevaarlijke situaties

Dankzij de uitrol van de veiligheidssystemen was het potentieel risico nooit zo laag.

In 2021 reden er, op een totaal van ongeveer 1,5 miljoen treinen die 99,7 miljoen kilometers op de hoofdsporen hebben afgelegd, 72 treinen door een rood licht. Dit is een stijging ten opzichte van 2020 toen er 59 seinvoorbijrijdingen waren. Het aantal potentieel gevaarlijke situaties daarentegen was nooit zo laag als in 2021. De analyse van de cijfers toont immers aan dat wanneer het veiligheidssysteem ETCS of het automatische stopsysteem TBL1+ tussenkwam, het eerste potentieel gevaarlijk punt - zoals de kruising met een ander spoor - in 88% van de gevallen werd vermeden.

Analyse en vaststellingen van de seinvoorbijrijdingen
Elke dag rijden er gemiddeld 3.800 reizigerstreinen en 400 goederentreinen op de hoofdsporen van het Belgische netwerk. Op een jaartotaal van +/- 1,5 miljoen treinen die 99,3 miljoen km hebben afgelegd in 2021 (+5,9 miljoen km in vergelijking met 2020) waren er vorig jaar 72 seinvoorbijrijdingen. Dit zijn er 13 meer dan in 2020 toen er 59 seinvoorbijrijdingen waren*. Er gebeurde geen enkel ongeval en er viel geen enkel slachtoffer bij een van deze seinvoorbijrijdingen.

* De vergelijking tussen 2021 en 2020 dient met enige voorzichtigheid te worden gemaakt: omwille van de COVID-19 pandemie in 2020 was het aantal afgelegde kilometers op het Belgische spoorwegnet beperkter ten opzichte van 2021.

Belangrijk om te weten is dat niet elke seinvoorbijrijding een gevaarlijke situatie oplevert. Zolang een trein het “1ste potentieel gevaarlijk punt” (voornamelijk bij een kruising met een ander spoor) na een sein niet bereikt, is er geen risico. Vorig jaar werd dit punt in 18 van de 72 gevallen bereikt ofwel bij 25% van de seinvoorbijrijdingen. Dit is een significante daling ten opzichte van 2020 (36%). Het aantal potentieel gevaarlijke situaties was nooit lager (zie grafiek hieronder).

Een andere vaststelling is dat in 88% van de voorvallen in 2021 waarbij de systemen ETCS** of TBL1+** tussenkwamen, het 1ste potentieel gevaarlijk punt werd vermeden. In de resterende gevallen was er geen tussenkomst van TBL1+/ETCS mogelijk aangezien het onder andere ging over het opduwen van een trein en rangeerbewegingen maar dit was telkens aan heel lage snelheid (minder dan 20 km/u).

**ETCS: European Train Control Systeem
**TBL1+: automatisch stopsysteem dat sinds eind 2015 op het Belgische spoorwegnet is geïnstalleerd

Voor de bijsporen op het netwerk, waar de treinen aan lage snelheid rijden (20 tot 40 km/u) en het “lege” ritten betreft zonder reizigers, is er een stijging van het aantal seinvoorbijrijdingen: 65 in 2021 tegenover 55 in 2020.




627 km spoor uitgerust met ETCS in 2021
Deze resultaten tonen de noodzaak aan om verder te blijven investeren in veiligheidssystemen… en meer bepaald in de uitrol van het Masterplan ETCS met het oog een verdere progressieve verhoging van de spoorveiligheid. Dit systeem zal op korte termijn het risico op een ernstig ongeval, door overdreven snelheid of door een seinvoorbijrijding, beduidend verkleinen. ETCS zorgt voor een constante en volledige veiligheidsbewaking van de treinrit en de maximum toegelaten snelheid. Wanneer een treinbestuurder sneller rijdt dan toegelaten of wanneer hij de seinen niet respecteert, zal het systeem onmiddellijk een noodremming uitvoeren.

Vandaag beschikt 39% (of 2.458 km) van de hoofdsporen over ETCS en dit maakt van Infrabel één van de koplopers in Europa op dit gebied. In 2021 werd er 627 km spoor met ETCS in dienst genomen. De komende jaren zet Infrabel zijn inspanningen verder. Het doel is om tegen eind 2025 het volledige Belgische spoorwegnet uit te rusten.

Vervolg van het globale actieplan
In samenwerking met de volledige spoorsector verfijnt Infrabel bestaande maatregelen en bestudeert het permanent mogelijke nieuwe maatregelen om de veiligheid progressief te verhogen.

Om seinvoorbijrijdingen tegen te gaan, heeft Infrabel in 2021 verschillende sensibiliseringsacties op touw gezet naar zijn eigen treinbestuurders en ook voor de hele spoorwegsector waaronder didactische animatiefilmpjes. Deze filmpjes tonen vroegere (foutieve) situaties en zijn bedoeld om het personeel te sensibiliseren en kunnen worden aangewend tijdens opleidingen en permanente vormingen van treinbestuurders en seinhuispersoneel.

www.infrabel.com

  Meer weten…