Onbemand zonder robot

Hoewel Timmermans Verspaningstechniek werkstukken van 20 gram tot 40 ton verspaant, ligt de nadruk op grote, vaak eenmalige componenten. Ook die kun je onbemand bewerken, zegt directeur Arjan Timmermans. “Het vraagt wel een andere mindset en aanpak.

Jarenlang wist Kees Timmermans, oprichter van Timmermans Verspaningstechniek, zijn bedrijf te laten groeien door het ene jaar nieuwe leerlingen aan te nemen en in het andere jaar te investeren in grotere machines. “Zo konden medewerkers zich blijven ontwikkelen en doorgroeien,” zegt Arjan Timmermans, die de dagelijkse leiding van zijn vader overneemt.

Tien jaar geleden stokte deze cadans. Er waren amper nog leerlingen metaal. Het verspaningsbedrijf in Oudenbosch heeft toen mede het initiatief genomenvoor Vakopleidingen MetaalWest-Brabant (SVM), de regionale bedrijfsschool. Hier leren ondertussen tachtig jongeren metaalbewerking op moderne machines. "We zijn bezig onze industrie sexyer en hipper te maken,” vertelt Arjan Timmermans.Hoewel Timmermans Verspaningstechniek werkstukken van 20 gram tot 40 ton verspaant, ligt de nadruk op grote, vaak eenmalige componenten. Ook die kun je onbemand bewerken, zegt directeur Arjan Timmermans. “Het vraagt wel een andere mindset en aanpak.”

Onbemande productie
Tegelijkertijd zet hij in het bedrijf zelf sterk in op onbemande productie. Zo kunnen medewerkers zich blijven ontwikkelen. Ze verdienen zelfs een bonus als ze voor meer productie/omzet zorgen door extra onbemande uren. “Wanneer we als onderneming méér winst maken, moet die ook ten goede komen aan de medewerkers. We proberen hen te triggeren met ons nieuw beloningssysteem.” De medewerker speelt namelijk een cruciale rol wanneer je méér onbemande uren wilt gaan maken, is zijn overtuiging.

Midden 2019 heeft Timmermans Verspaningstechniek een nieuwe stap gezet op dit vlak door te investeren in een Mazak Integrex i-630V/6 met een Palletech High Rise System, een palletmagazijn met twaalf palletplaatsen. Deze machine combineert 5-assig simultaan frezen met CNC-draaien (660 omwentelingen per minuut), boren en kotteren van werkstukken tot 1050 mm diameter en 1100 mm hoogte. Vier medewerkers moeten ervoor zorgen dat deze cel 24/7 draait. “We zitten nog in de leercurve, maar 24 uur productie aan een stuk halen we al.”

Anders denken
Het zijn grote, zware stukken die op deze multitasking machine worden bewerkt. Sommige vergden vroeger zeven opspanningen op meerdere machines; nu worden ze in twee opspanningen op de Mazak Integrex bewerkt. Ook dat is automatisering, vindt hij. “Automatisering betekent voor mij: hoe kunnen we iets maken als je er niet bij bent.” Dat vergt een andere manier van denken.

“Eigenlijk kun je alles onbemand maken. De vraag is alleen: hoeveel geld stop je erin om het te kunnen.” Timmermans daagt de vier medewerkers, die na een interne sollicitatie zijn geselecteerd om de machine te bedienen, uit om de grens op te zoeken. “Ze moeten leren nadenken over wat de machine wel kan, zonder dat ze erbij zijn, en niet kan als ze er zelf niet bij zijn. Onbemande productie vraagt een andere mindset en benadering.”

Procesbetrouwbaarheid
Hij schetst een praktijkvoorbeeld. Als je bemand werkt, kies je ervoor zoveel mogelijk bewerkingen met één gereedschap aan een zijde achter elkaar te doen. Bij onbemande productie is de insteek anders. Procesbetrouwbaarheid staat voorop. “Je moet de tekening ontleden en bepalen welke bewerkingen je onbemand kunt doen en welke beter bemand. Dat levert misschien niet de meest efficiënte volgorde op, maar het draait bij onbemande productie om betrouwbaarheid.” Bij Timmermans Verspaningstechniek zijn vooruitlopend op de nieuwe Mazak-machine ook nieuwe freestechnologieën getest, zoals trochoïdaal frezen.

Daardoor komt er minder spanning in het materiaal én kun je meer doen met standaard gereedschappen. “Dat geeft meer ruimte in het magazijn, je kunt meer met zustergereedschappen werken.” Binnenkort wordt op de Mazak Integrex i-630V/6 de optie voor interpolatie draaien geactiveerd, bij Mazak heet dat Orbit turning. “Daarmee kunnen we in dezelfde opspanning een conisch gat uit het hart kotteren met een standaard beitel. Nu doen we deze bewerking nog door de stukken excentrisch op een carrouseldraaibank op te spannen,” legt Arjan Timmermans uit. Dat biedt opnieuw tijdwinst. Dat geldt ook voor het rollen dat men op de Mazak machine doet als de klant een glad oppervlak wil. Met de gereedschappen van Ecoroll wordt - onbemand - het oppervlak na het draaien geglad door de pieken en dalen eruit te halen.

Daarmee verbeteren de eigenschappen en worden Ra-waarden gehaald van onder de 0.5 μm, onbemand. De stap die nog gezet moet worden, is het automatisch meten van de werkstukken en het genereren van een meetrapport. Hiervoor is op de Mazak Integrex i-630V/6 gekozen voor de meest uitgebreide optie van Renishaw. Naast gereedschapsbreuk-inspectie kan de taster zowel de positie van het werkstuk meten, waarna de software zelf het nulpunt bepaalt, alsook na de bewerking de nauwkeurigheid meten. “We hebben net geïnvesteerd in een grote coördinatenmeetmachine; we kunnen de rapporten dus naast elkaar leggen.”

Groene lichtjes
Het combineren van bewerkingen op een machine, die geladen wordt vanuit een palletmagazijn, is de toekomst, gelooft Timmermans. Het palletmagazijn geeft flexibiliteit. “We kunnen een pallet klaarzetten en als er ’s nachts of in het weekend tijd over is, een aantal producten bewerken.” Ook in de enkelstuks productie - bij Timmermans zo’n 80 procent van het werk - kun je met de juiste aanpak veel onbemand doen. “Ons doel is steeds complexere delen maken, onbemand. Zo kunnen de jongens zich blijven ontwikkelen. Over tien jaar zie je ook hier in de fabriek, als het donker is, alleen nog groene lampjes branden.”

www.mazakeu.be

  Meer weten…